Opieka farmaceutyczna wspierająca w odpowiedzialny sposób farmakoterapię może przynieść wiele korzyści pacjentom i całemu systemowi ochrony zdrowia. O tym, jak duże znaczenie może mieć zaangażowanie farmaceutów w proces opieki zdrowotnej, mówi się od dłuższego czasu. W odpowiedzi na rosnące potrzeby, Rada Europy przyjęła stosowną rezolucję zawierającą pakiet wytycznych dotyczący procesu opieki farmaceutycznej w krajach europejskich.
Wydany dokument bazuje na szeregu dotychczasowych wytycznych, w tym m.in. WHO (World Health Organization) oraz PGEU (Pharmaceutical Group of the European Union), porządkując informacje i wyznaczając kierunek rozwoju usług świadczonych przez wykwalifikowany personel aptek.
Przyjęta definicja opieki farmaceutycznej zakłada odpowiedzialne zapewnianie farmakoterapii po to, by uzyskać efekty w zakresie podnoszenia jakości życia. W procesie tym farmaceuta współpracuje z pacjentem i pozostałymi członkami zespołu opieki medycznej opracowując, wdrażając i monitorując plan terapeutyczny. Wszystkie działania są dokumentowane i wspierane przez dostępne narzędzia teleinformatyczne. W tym ujęciu farmaceuta dba o dobro pacjenta w kontekście jego potrzeb, profilaktyki zdrowotnej, prowadzonego leczenia, a także rozpoznawania, rozwiązywania i zapobiegania ew. problemom lekowym. Opieka farmaceutyczna jest nieodzownym składnikiem opieki zdrowotnej i powinna być zintegrowana z innymi jej elementami (tzn. opieką lekarską, pielęgniarską, stomatologiczną, itp.).
Wszystkie jej etapy powinny odbywać się za świadomą zgodą pacjenta w poszanowaniu jego prywatności i godności. Miejsce porady musi zapewniać poufność, a dane zbierane w trakcie procesu muszą być przechowywane zgodnie ze wszelkimi standardami ich ochrony.
W wielu krajach apteki już teraz zapewniają szeroki wachlarz usług w ramach opieki farmaceutycznej. Prowadzone badania potwierdzają ich skuteczność i efekt dla systemu zdrowia. Wśród przykładowych świadczeń realizowanych przez farmaceutów wymienić można wsparcie w przypadku drobnych dolegliwości (np. bóle głowy, wysypka) i łagodnych chorób, wsparcie pacjenta przy rozpoczęciu stosowania nowego leku w chorobach przewlekłych (np. nadciśnienie, cukrzyca), pomoc osobom ciężko chorym i najbardziej potrzebującym (np. niepełnosprawnym czy mieszkańcom DPS) w zakresie przeglądów lekowych czy działań edukacyjnych, zarządzanie „lekiem wysokiego ryzyka”, w przypadku którego istnieje wysokie ryzyko zdrowotne przy błędnym przyjmowaniu.
Opieka farmaceutyczna może zapewnić holistyczne podejście do opieki zdrowotnej. Korzystający z niej pacjent sam staje się „agentem zmian” i ma wpływ na swoje leczenie. Z uwagi na dostępność farmaceuty, szybko może znaleźć niezbędną pomoc i kompetentną poradę. Rezolucja Rady Europy to z pewnością ważny krok w szerokim wdrażaniu nowych rozwiązań – również w Polsce.